Instytut Pamięci Narodowej Jak szukać Żołnierzy Wyklętych. Spotkanie na „Przystanku Historia” – Kraków, 26 lutego 2020 - Aktualności -

W dyskusji prowadzonej przez dr. Michała Wenklara z Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Krakowie wezmą udział pracownicy Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN: archeolog Agnieszka Wojtkowska i historyk Krzysztof Pięciak. Przedmiotem rozmowy będzie „historyczna detektywistyka” – odkrywanie tajemnic sprzed 80 lat, odnajdywanie miejsc pochówku ofiar zbrodni z lat 1939-1956, zagadki ukryte w archiwach i w ziemi.

Głównym zadaniem Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN jest odnalezienie i zidentyfikowanie ofiar systemów totalitarnych. Pierwszym ekshumowanym i zidentyfikowanym był odnaleziony na cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu kpt. Włodzimierz Pawłowski „Kresowiak”, zawodowy żołnierzy i przywódca organizacji „Rzeczpospolita Polska Walcząca”.

Po wrocławskim sukcesie podjęto kolejne poszukiwania: Jawor, Szczecin, Opole. Stopniowo kształtował się zespół poszukiwawczy IPN, który obrał za cel odnaleźć, rozpoznać oraz pochować, ponownie i godnie, ofiary totalitaryzmów niemieckiego i komunistycznego.

Poszukiwani są nie tylko, jak mogłoby się wydawać – partyzanci powojennego podziemia, zwani dziś Żołnierzami Wyklętymi. Wśród odnalezionych są także cywile i żołnierze – ofiary walk września 1939 r., więźniowie obozów pracy, żołnierze i działacze konspiracji antyniemieckiej i antykomunistycznej.

Podejmujemy prace także za granicą. Na Ukrainie poszukiwano mogił legionistów z 1915 r., na Białorusi szczątków żołnierzy KOP, a na Litwie partyzantów AK. Najgłośniejszym echem odbijają się zwykle ekshumacje partyzantów powojennej konspiracji, jak sanitariuszki Danuty Siedzikówny „Inki”, cichociemnego mjr. Hieronima Dekutowskiego „Zapory” czy w Krakowie – Stanisława Ludzi „Harnasia”, adiutanta Józefa Kurasia „Ognia” i dowódcy oddziału „Wiarusy”, walczącego do 1949 r. na Podhalu.