Nawigacja

Aktualności

Tadeusz Gajda ps. „Tarzan” (1924-1946)

Urodził się 15 lutego 1924 r. w Charzewicach w powiecie tarnobrzeskim. Był synem Marii z d. Łuczak i Józefa, urzędnika pocztowego. Ukończył szkołę powszechną w Charzewicach, a następnie cztery klasy gimnazjum w Nisku.

Po wybuchu wojny przerwał naukę, od 1940 r. pracował w firmie drzewnej. W 1941 r. został przez ojca zaangażowany do placówki NOW w Nisku. W październiku 1943 r. przeszedł do oddziału partyzanckiego por. Franciszka Przysiężniaka „Ojca Jana” na Lubelszczyźnie, gdzie ukończył konspiracyjną podchorążówkę i brał udział w walkach w Lasach Janowskich. Po zajęciu Rzeszowszczyzny przez Sowietów został wcielony do 25. pułku piechoty 10. Dywizji Piechoty. Wobec aresztowań byłych żołnierzy AK zdezerterował w lutym 1945 r., a następnie nawiązał łączność z lokalnym dowództwem NZW. Został przekazany do dyspozycji komendanta NZW na powiat Tarnobrzeg, a po jego śmierci, 30 kwietnia 1945 r. sam objął tarnobrzeską Komendę Powiatową.

Wkrótce zorganizował oddział leśny, z którym wykonał kilka akcji. 11 lipca 1945 r., grupa została częściowo rozbita w trakcie obławy NKWD i UB pod Lipowcem. W sierpniu reszta oddziału została podporządkowana Ludwikowi Więcławowi „Śląskiemu”, późniejszemu komendantowi Inspektoratu NZW „Hanka” (powiaty przeworski, łańcucki i niżański), pełniącemu wówczas funkcję komendanta Okręgu NZW Łańcut. W lutym 1946 r. Gajda został mianowany szefem PAS NZW w Inspektoracie NZW „Maria” (pow. tarnobrzeski, mielecki i dębicki).

Zimę 1946 r. Tadeusz Gajda spędzał w Łękawicy w powiecie tarnowskim. W marcu na stałe przeniósł się do Tarnowa, by na tym terenie tworzyć oddział PAS NZW. Nawiązał tam kontakty z lokalnymi działaczami WiN, głównie ze struktur Brygad Wywiadowczych. W Tarnowie oddział „Tarzana” wykonał likwidację podejrzanego o współpracę z UB byłego żołnierza AK oraz dwie akcje ekspropriacyjne. W nocy z 7 na 8 sierpnia oddział został zlikwidowany, zatrzymano też „Tarzana”. W tym samym czasie w Mielcu aresztowano jego ojca – Józefa Gajdę, którego po błyskawicznym procesie skazano na śmierć i stracono. 27 września 1946 r. WSR w Krakowie skazał Tadeusza Gajdę w tarnowskim procesie działaczy BW WiN i PAS NZW na karę śmierci. Wyrok został wykonany 14 października 1946 r. w Krakowie. Szczątki Tadeusza Gajdy potajemnie pogrzebano na cmentarzu Rakowickim, gdzie odnaleziono je w październiku 2017 r.

do góry