Nawigacja

Aktualności

Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego – 25 maja 2023

25 maja 2023 r. o 21.30 – w godzinę śmierci rtm. Witolda Pileckiego, zamordowanego z wyroku komunistycznego sądu w więzieniu na warszawskim Mokotowie – w całym kraju zapłonęły znicze pamięci. W Krakowie patriotyczna uroczystość odbyła się pod popiersiem bohatera w parku Jordana.

W Krakowie, w imieniu IPN, hołd rotmistrzowi złożyła zastępca dyrektora oddziału Cecylia Radoń. Znicze pamięci zapłonęły także w Parku im. rtm. Witolda Pileckiego w Nielepicach (gm. Zabierzów), gdzie dr Michałowi Wenklarowi, zastępcy dyrektora Oddziału IPN w Krakowie towarzyszył sołtys Nielepic Stanisław Dam. Pod tablicą pamiątkową w klasztorze bernardynów w Alwerni  znicz pamięci również zapalił dyrektor Wenklar wraz z burmistrzem Gminy Alwernia Beatą Nadzieją-Szpilą. Rtm. Pilecki schronił się tam 28 kwietnia 1943 r. po ucieczce z KL Auschwitz.

  • Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Żaneta Wierzgacz (IPN)
    Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Żaneta Wierzgacz (IPN)
  • Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Żaneta Wierzgacz (IPN)
    Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Żaneta Wierzgacz (IPN)
  • Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Żaneta Wierzgacz (IPN)
    Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Żaneta Wierzgacz (IPN)
  • Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Żaneta Wierzgacz (IPN)
    Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Żaneta Wierzgacz (IPN)
  • Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Żaneta Wierzgacz (IPN)
    Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Żaneta Wierzgacz (IPN)
  • Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Żaneta Wierzgacz (IPN)
    Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Żaneta Wierzgacz (IPN)

W Oświęcimiu pod pomnikiem na terenie Małopolskiej Uczelni Państwowej w Oświęcimiu znicze zapalił dr Michał Wenklar i prof. Sonia Grychtoł rektor uczelni wraz z delegacją. Pomnik patrona uczelni odsłonięto w 2018 r. Oświęcimska szkoła zajmuje m.in. budynek, do którego 14 czerwca 1940 r. Niemcy przywieźli pierwszy masowy transport więźniów do KL Auschwitz. Do obozu zagłady trafiło wówczas 728 Polaków, m.in. członkowie niepodległościowej konspiracji oraz aresztowani w obławach i łapankach.

  • Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Żaneta Wierzgacz (IPN)
    Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Żaneta Wierzgacz (IPN)
  • Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Żaneta Wierzgacz (IPN)
    Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Żaneta Wierzgacz (IPN)
  • Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Żaneta Wierzgacz (IPN)
    Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Żaneta Wierzgacz (IPN)

W Tyńcu na ul. Bogucianka znicze zapłonęły pod tablicą umieszczoną przy domu, w którym rtm. Pilecki odnalazł schronienie podczas ucieczki. Rodzina Mazurkiewiczów bezinteresownie i z narażeniem bezpieczeństwa przenocowała uciekinierów, ukrywając ich w stodole, a także dając jedzenie na dalszą podróż.

  • Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Żaneta Wierzgacz (IPN)
    Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Żaneta Wierzgacz (IPN)
  • Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Żaneta Wierzgacz (IPN)
    Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Żaneta Wierzgacz (IPN)
  • Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Żaneta Wierzgacz (IPN)
    Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Żaneta Wierzgacz (IPN)
Dr hab. Cecylia Kuta, naczelnik Oddziałowego Biura Badań Historycznych wraz z dyrektor p. Lidią Pawlik oraz p. Wandą Janta złożyły hołd rotmistrzowi przy tablicy w Publicznej Szkole Podstawowej im. Pileckiego w Jodłówce. Prof. Kuta oraz Regina Wielgus sekretarz Urzędu Miejskiego w Nowym Wiśniczu i potomkini rodu Serafińskich, Maria Serafińska-Domańska zapaliły znicz obok Dworku w Koryznówce.
  • Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Rafał Opulski (IPN)
    Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Rafał Opulski (IPN)
  • Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Rafał Opulski (IPN)
    Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Rafał Opulski (IPN)
  • Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Rafał Opulski (IPN)
    Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Rafał Opulski (IPN)
  • Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Rafał Opulski (IPN)
    Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Rafał Opulski (IPN)
  • Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Rafał Opulski (IPN)
    Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Rafał Opulski (IPN)

Również pod tablicą na Rynku w Bochni spotkali się przedstawiciele IPN oraz zastępca burmistrza miasta Bochnia Robert Cerazy, dr hab. Teofil Wojciechowski burmistrz Bochni, członek Kolegium IPN w I i II kadencji (w latach 1999-2011) i przedstawicielka starosty bocheńskiego, by wspólnie oddać hołd rtm. Pileckiemu.

  • Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Rafał Opulski (IPN)
    Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Rafał Opulski (IPN)
  • Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Rafał Opulski (IPN)
    Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Rafał Opulski (IPN)
  • Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Rafał Opulski (IPN)
    Znicze pamięci w 75. rocznicę śmierci rtm. Witolda Pileckiego. Fot. Rafał Opulski (IPN)

Rotmistrz Witold Pilecki

25 maja 1948 r. o godz. 21.30 komuniści zabili jednego z najdzielniejszych obrońców Niepodległej. Żołnierza Armii Krajowej, organizatora ruchu oporu w niemieckim obozie koncentracyjnym KL Auschwitz, uczestnika powstania warszawskiego.

Służbę Polsce rozpoczął w czasie wojny z bolszewikami w 1920 r. Walczył podczas kampanii wrześniowej 1939 r., a następnie w strukturach Polskiego Państwa Podziemnego. W 1940 r., wykonując misję zleconą przez dowództwo ZWZ, dobrowolnie poddał się aresztowaniu i wywózce do niemieckiego obozu koncentracyjnego KL Auschwitz, by zdobyć informacje o zbrodniach Niemców i zorganizować konspirację niepodległościową. Na skutek zagrożenia dekonspiracją podjął decyzję o ucieczce, którą udało mu się szczęśliwie przeprowadzić.

W 1944 r. walczył w powstaniu warszawskim, w zgrupowaniu Chrobry II. Od 1945 r. służył w 2. Korpusie Polskim we Włoszech, skąd – decyzją gen. Władysława Andersa – wrócił do Polski, by odtworzyć rozbite po działaniach wojennych struktury wywiadowcze, działające dla Rządu RP na Uchodźstwie. Został aresztowany w maju 1947 r., osadzony w areszcie śledczym przy ul. Rakowieckiej w Warszawie i poddany okrutnemu śledztwu. Mimo tortur do końca zachował żołnierską postawę. Pozostał wierny dewizie: Bóg, Honor, Ojczyzna.

Pokazowy proces przed komunistycznym sądem trwał dwa tygodnie. Rtm. Pilecki i jego podwładni zostali skazani za „szpiegostwo”. Orzeczono trzy kary śmierci i kilka długoletniego więzienia. Ostatecznie Tadeuszowi Płużańskiemu i Marii Szelągowskiej kary śmierci zamieniono na dożywotnie więzienie. Rtm. Pilecki został zamordowany strzałem w potylicę, wieczorem 25 maja 1948 r. Ciało złożono w nieoznaczonym miejscu na warszawskich Powązkach.

Przed II wojną światową Witold Pilecki gospodarował w rodzinnym majątku w Sukurczach. Organizował pomoc społeczną, kółka rolnicze i kursy przysposobienia wojskowego. Założył rodzinę. Rozwijał zdolności artystyczne: rysował, malował, pisał wiersze…

Do 1989 r. wszelkie informacje o dokonaniach i losie Witolda Pileckiego podlegały w PRL ścisłej cenzurze. W lipcu 2006 r. prezydent Lech Kaczyński, w uznaniu zasług Witolda Pileckiego i jego oddania sprawom ojczyzny, odznaczył go pośmiertnie Orderem Orła Białego. W 2013 r. został pośmiertnie awansowany na pułkownika.

Znicze pamięci w całym kraju

do góry