Instytut Pamięci Narodowej Krakowski IPN na XXX Krajowym Zjeździe Delegatów NSZZ „Solidarność” w Zakopanem - Fotorelacje -

Jubileuszowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” uroczyście rozpoczął się 25 maja 2022 r. mszą św. w sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej na Krzeptówkach, pod przewodnictwem abp. Marka Jędraszewskiego i z udziałem bp. Mariana Florczyka – duszpasterza ludzi pracy.

26 maja w Centralnym Ośrodku Sportu w Zakopanem odbył się pierwszy dzień obrad. W części oficjalnej wzięli udział przedstawiciele najwyższych władz państwowych, m.in. prezydent Andrzej Duda i premier Mateusz Morawiecki, a także przewodniczący Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” Piotr Duda, którzy zabrali głos.

Swe przemówienie wygłosił również dr Karol Nawrocki, prezes IPN:

– Przynajmniej dwa razy w XX wieku nad polskim narodem i nad Polską wyszło piękne, promieniste słońce: w roku 1918, gdy Polacy swoim czynem bojowym, zbrojnym, politycznym i dyplomatycznym odzyskiwali niepodległość, ale także w sierpniu 1980 roku, gdy rodził się NSZZ „Solidarność”. Dzięki słońcu „Solidarności” cały świat mógł zobaczyć cechy i wartości ważne dla polskiego narodu: wielkie pragnienie wolności, gotowość do niesienia brzemion innych, upominanie się o godność i o solidaryzm społeczny (...)

Oddział IPN w Krakowie reprezentowała Cecylia Radoń, zastępca dyrektora. Na wystawionym przez pracowników krakowskiego IPN stoisku, można było zakupić wiele z dziesiątek publikacji naukowych, popularnonaukowych, edukacyjnych, które pozwalają poznać historię „Solidarności” – największego, społeczno-wolnościowego ruchu w Polsce. Wydawnictwo IPN rozdawało również bezpłatne materiały edukacyjne.

I Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność”

Pierwszy, historyczny Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” odbył się w dwóch turach: 5–10 września oraz 26 września – 7 października 1981 r. w hali „Olivia” w Gdańsku. W wydarzeniu wzięło udział niemal 900 delegatów, a zjazd nazywany był pierwszym prawdziwie wolnym parlamentem od 1939 r.

Do najważniejszych punktów należał wybór przewodniczącego związku (wygrał Wałęsa, wyprzedzając Andrzeja Gwiazdę, Mariana Jurczyka, Jana Rulewskiego), a także uchwalenie „Posłania do ludzi pracy Europy Wschodniej”. Dokument skierowany został do robotników z Albanii, Bułgarii, Czechosłowacji, Rumunii, Węgier i wszystkich narodów Związku Radzieckiego. „Jako pierwszy, niezależny związek zawodowy w naszej powojennej historii głęboko czujemy wspólnotę naszych losów. Zapewniamy, że wbrew kłamstwom szerzonym w waszych krajach, jesteśmy autentyczną, 10-milionową organizacją pracowników, powołaną w wyniku robotniczych strajków. Naszym celem jest walka o poprawę bytu wszystkich ludzi pracy. Popieramy tych z was, którzy zdecydowali się wejść na trudną drogę walki o wolny ruch związkowy. Wierzymy, że już niedługo wasi i nasi przedstawiciele będą się mogli spotkać celem wymiany związkowych doświadczeń” – napisali związkowcy do robotników z uciskanych przez komunistów krajów.

Posłanie wywołało wielkie poruszenie wśród władz PRL i Moskwy, bowiem zostało uznane za mieszanie się „Solidarności” w wielką politykę. – To niebezpieczny i prowokacyjny dokument. Słów w nim niewiele, lecz wszystkie biją w jeden punkt. Jego autorzy chcieliby posiać zamęt w krajach socjalistycznych, zdopingować grupki różnego rodzaju odszczepieńców – stwierdził ówczesny przywódca Związku Sowieckiego Leonid Breżniew na posiedzeniu Biura Politycznego KC KPZR.