Nawigacja

Aktualności

„Szlaki Nadziei. Odyseja Wolności. Tobruk 1941”. Przystanek Żywej Historii na Pustyni Błędowskiej

Przystanek Żywej Historii, zorganizowany w dniach 9–11 czerwca 2023 r. w gminie Klucze na Pustyni Błędowskiej, to przedsięwzięcie łączące różne formy edukacji, mające na celu promowanie ważnych wydarzeń historycznych.

Na Pustynię Błędowską przybyło 160 rekonstruktorów, którzy od piątku 9 czerwca odtwarzali dla widzów formacje polskie, angielskie, australijskie, francuskie, niemieckie i włoskie, walczące w Afryce Północnej oraz na śródziemnomorskim teatrze działań wojennych w latach 1940–1943. Zaprezentowano m.in. mundury i wyposażenie wojsk walczących pod Tobrukiem, pojazdy pancerne i terenowe, a także modę cywilną z lat 30. XX wieku. Wydawnictwa IPN zachęcało do odwiedzania mobilnej księgarni, w której miłośnicy historii zaopatrywali się w najnowsze publikacje. Również Lasy Państwowe oraz Wojsko Polskie wystawiły swoje stoiska. Firma Cobi prezentowała klocki „Mała Armia” oraz inne kolekcje.

Oddziałowe Biuro Edukacji Narodowej IPN w Krakowie przedstawiło najciekawsze propozycje edukacyjne i zapoznało publiczność ze sztandarowym projektem IPN „Szlaki Nadziei. Odyseja Wolności” dokumentującym wysiłek zbrojny Polskich Sił Zbrojnych podczas II wojny światowej oraz losy ludności cywilnej ewakuowanej z ZSRS wraz z armią gen. Andersa. 

 „Szlaki Nadziei. Odyseja Wolności”. Międzynarodowy projekt IPN

Odwiedzający Przystanek Żywej Historii zapoznali się z wystawą IPN „Szlaki Nadziei. Odyseja Wolności”, która stanowi integralną część projektu. Była już pokazywana w wielu krajach na kilku kontynentach – tam gdzie docierali żołnierze i cywile po wyjściu z armią gen. Andersa z „nieludzkiej ziemi”.

W sobotni wieczór 10 czerwca przybyli goście mieli okazję obejrzeć widowisko historyczne „Tobruk 1941”. Nawiązuje ono do długotrwałej obrony tego libijskiego miasta, trwającej od 10 kwietnia do 27 listopada 1941 r. podczas kampanii afrykańskiej II wojny światowej. Przez siedem miesięcy obrońcy twierdzy – Brytyjczycy, Hindusi, Australijczycy, Nowozelandczycy oraz Polacy, Czesi i Słowacy odpierali ataki armii włoskiej i niemieckiej. Obrońcy przeszli do historii jako „Szczury Tobruku”.

Widowisko otworzył prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki, który powiedział:

Za chwilę zobaczą Państwo część kampanii afrykańskiej, w której nie mogło zabraknąć Polaków z Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich na czele z gen. Stanisławem Kopańskim. Chciałbym, żeby oglądając tę rekonstrukcję, mieli Państwo świadomość, że polscy żołnierze po roku 1939 cały czas z Polską w sercu walczyli o niepodległą Rzeczpospolitą, którą odebrali im niemieccy narodowi socjaliści i sowieccy komuniści. Jak mówił gen Stanisław Maczek, „polski żołnierz bije się o wolność wszystkich narodów, ale umiera tylko dla Polski”. Czy to w odległym Tobruku w kampanii afrykańskiej, czy w krajach Beneluksu... Oni bili się i zwyciężali dla Polski.

Prezes IPN podkreślił, że rok 1945 wolności jednak nie przyniósł, Polska na kolejne dekady stała się sowiecką kolonią, a bohaterom walk – gen. Andersowi, gen. Maczkowi, gen. Kopańskiemu, bohaterowi jeszcze wojny 1920 roku, komuniści odebrali polskie obywatelstwo.

I dlatego dziś wszyscy tutaj jesteśmy, aby powiedzieć, że bohaterowie są na swoim miejscu, oddać im cześć i pamięć i złożyć głęboką deklarację, że IPN będzie upominał się o swoich bohaterów na całym świecie, ale też tutaj, w gminie Klucze na Pustyni Błędowskiej. 
 

W godzniach popołudniowych dr Mateusz Szpytma, zastępca prezesa IPN, dr hab. Filip Musiał, dyrektor IPN w Krakowie oraz Norbert Bień, wójt Gminy Klucze, złożyli kwiaty pod pomnikiem upamiętniającym Franciszka i Romana Barczyków w Kolbarku (powiat olkuski). W kameralnej uroczystości wzięli udział m.in. przedstawiciele rodziny braci i strażacy.

  • Franciszek Barczyk był żołnierzem Września 1939 r., jeńcem i więźniem sowieckich łagrów i obozów pracy. Walczył w szeregach 5 Kresowej Dywizji Piechoty. Poległ pod Monte Cassino, podczas pierwszego natarcia żołnierzy polskich.
  • Roman Barczyk – żołnierz Września 1939 r., jeniec wojenny, sybirak i żołnierz II Korpusu Polskiego. Zmarł w Khanaqin (Irak) 27 lipca 1943 r.

Zapraszamy na Pustynię Błędowską jeszcze jutro, 11 czerwca. Od godz. 9 do 11 odbędą się pokazy rekonstruktorów „Tobruk 1941”. Na godz. 12 przewidywane jest zakończenie Przystanku Żywej Historii.

Wydarzenie zorganizowały Biuro Przystanków Historii IPN i Oddział IPN w Krakowie, we współpracy z wiodącymi grupami rekonstrukcyjnymi z całej Polski. Współorganizatorami wydarzenia są: Małopolski Urząd Wojewódzki oraz Urząd Gminy Klucze.

do góry