Instytut Pamięci Narodowej Znicze na grobach ofiar stanu wojennego - Aktualności -

Całkowita liczba ofiar, które poniosły śmierć w konsekwencji działań podjętych 13 grudnia 1981 r. przez Wojciecha Jaruzelskiego nie jest możliwa do ustalenia. Cześć osób zginęła w czasie strajków, demonstracji i manifestacji. Inne zmarły wskutek pobicia przez funkcjonariuszy ZOMO lub w wyniku zatrucia środkami chemicznymi używanymi przez aparat represji PRL. Najtrudniej ustalić liczbę ofiar, które zmarły z powodu odcięcia linii telefonicznych, czy też wprowadzonych wraz ze stanem wojennym ograniczeń w poruszaniu się po kraju.

Andrzej Marek Szewczyk, pochowany na cmentarzu Grębałowskim w Krakowie

Ur. 13 lipca 1959 r. Ukończył Technikum Górnicze w Krakowie. Pracował w Kombinacie Budownictwa Mieszkaniowego Kraków – Nowa Huta. Po 13 grudnia 1981 r. współpracował z Komitetem Oporu Społecznego. W nocy z 17 na 18 kwietnia 1982 r., za złamanie godziny milicyjnej, został pobity do nieprzytomności przez ZOMO. Znaleziono go na postoju taksówek w Nowej Hucie i przewieziono do szpitala im. Narutowicza. Tam, po 52 dniach, zmarł 8 czerwca 1982 r. nie odzyskawszy przytomności.

Bogdan Włosik, pochowany na cmentarzu Grębałowskim w Krakowie

Ur. 6 lipca 1962 r. Był uczniem III klasy technikum oraz pracownikiem ówczesnej Huty im. Lenina. 13 października 1982 r., w miesięcznicę wprowadzenia stanu wojennego, podczas manifestacji w Nowej Hucie został postrzelony przez funkcjonariusza SB. Po przewiezieniu do szpitala zmarł.

Adam Jerzy Grudziński, pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie

Ur. 15 kwietnia 1946 r. Studiował na Wydziale Odlewnictwa AGH. W latach 1972-1982 r. był zatrudniony w Pracowni Reprograficznej Biblioteki Głównej AGH. Współpracował z Komitetem Obrony Robotników, Konfederacją Polski Niepodległej i Ruchem Młodej Polski. Współzakładał „Solidarność” na AGH, m.in. jako członek komitetu założycielskiego w Bibliotece Głównej AGH. Drukował pisma drugoobiegowe. Należał do Komitetu Obrony Więzionych za Przekonania. Od stycznia do czerwca 1982 r. był internowany w Rzeszowie-Załężu. Tam został pobity przez służbę więzienną. Zmarł 24 września 1982 r. w niewyjaśnionych okolicznościach.

Ryszard Smagur, pochowany na cmentarzu Grębałowskim w Krakowie

Ur. 24 kwietnia 1954 r. Pracował jako introligator w spółdzielni „Starodruk” w Krakowie. Należał do NSZZ „Solidarność”. 1 maja 1983 r. uczestniczył w manifestacji po mszy w kościele Matki Boskiej Królowej Polski w Bieńczycach. 1 maja 1983 r. został trafiony w szyję petardą z gazem łzawiącym przez pacyfikującego demonstrację funkcjonariusza ZOMO. Zmarł po przewiezieniu do szpitala.

Ryszard Kowalski, pochowany w Babicach (pow. chrzanowski)

Ur. 10 marca 1939 r. przed wprowadzeniem stanu wojennego pracował w Hutniczym Przedsiębiorstwie Remontowym Zakład nr 4 w Dąbrowie Górniczej. Był przewodniczącym tamtejszej Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność”. Brał udział w strajku Huty „Katowice” w dniach 14-23 grudnia 1981 r. 29 grudnia został aresztowany, a dzień później zwolniony z pracy. Z aresztu wyszedł w styczniu 1983 r. Zaginął 7 lutego 1983 r. 31 marca 1983 r. ciało zostało wyłowione z Wisły w okolicy wsi Kamień (pow. krakowski). Okoliczności śmierci nie udało się ustalić.

Wiesław Enzinger, pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie

Ur. 2 sierpnia 1926 r. W czasie II wojny światowej walczył w szeregach AK. Po wojnie działał w podziemiu niepodległościowym. W 1979 r. wstąpił do Konfederacji Polski Niepodległej. W stanie wojennym współpracował z oficynami drugoobiegowymi. Był m.in. odpowiedzialny za kolportaż druków powielanych przez Wydawnictwo Myśli Nieinternowanej. 13 października 1983 r. doznał ataku serca. Z powodu przypadającej wówczas miesięcznicy wprowadzenia stanu wojennego, nie pozwolono na start śmigłowca ratowniczego, w celu przetransportowania pacjenta do szpitala w Łodzi, w którym leczył się na serce. Po kilku godzinach podróży samochodem zmarł.

Janina Drabowska, pochowana na cmentarzu Grębałowskim w Krakowie

Ur. 1 stycznia 1920 r. 31 sierpnia 1983 r. w Nowej Hucie odbywała się demonstracja w rocznicę podpisania porozumień sierpniowych. Do domu Janiny Drabowskiej dostał się gaz łzawiący użyty przez ZOMO do rozpędzenia protestujących. Zmarła 1 września 1983 r. na skutek obrzęku płuc.

Tadeusz Frąś, pochowany w Zabierzowie Bocheńskim (pow. wielicki)

Ur. 21 lipca 1949 r. Studiował na AGH, był nauczycielem w Szkole Podstawowej w Zabierzowie Bocheńskim. Współorganizował tam struktury „Solidarności” i pełnił funkcję przewodniczącego. Ciało ze śladami ciężkiego pobicia i duszenia znaleziono 7 września 1983 r. W oficjalnej, tendencyjnej wersji przyjęto popełnienie samobójstwa, jako przyczynę zgonu.