Instytut Pamięci Narodowej 40. rocznica wprowadzenia stanu wojennego. Uroczystości, wystawy, konferencje, gry miejskie i inne przedsięwzięcia – Kraków i Małopolska - Aktualności -

Oddział IPN w Krakowie przygotował 5 tys. plakatów rocznicowych, które wraz z małopolską „Solidarnością” kolportujemy w całym województwie. Ponadto w dniach 12 i 13 grudnia 2021 r. na Tauron Arenie w Krakowie rozbłyśnie nasze rocznicowe hasło: „Komuniści przeciw Polsce. 13 grudnia 1981. 40 rocznica wprowadzenia stanu wojennego”.

Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego był partnerem głównym Oddziału IPN w Krakowie przy realizacji rocznicowego programu.

10 grudnia 2021

► LIMANOWA

10 grudnia 2021 r. na Limanowskim Rynku zastępca dyrektora Biura Edukacji Narodowej IPN dr Jarosław Szarek wraz ze starostą powiatu limanowskiego Mieczysławem Urygą i posłem Wiesławem Janczykiem otworzyli wystawę „Stan wojenny 1981-1983”, przygotowaną przez IPN. Dalsza część część uroczystości związanych z 40. rocznicą wprowadzenia stanu wojennego odbyła się w sali widowiskowej Limanowskiego Domu Kultury.

Po wystąpieniu Wojciecha Włodarczyka, organizatora konkursu literacko-artystyczno-plastycznego, głos zabrał dr Szarek. Na koniec podsumowano konkurs literacko-artystyczno-plastyczny „ƒRolnicy siłą Solidarności 1980/1981”, wręczono nagrody i dyplomy, a publiczność wysłuchała występu laureatów konkursu muzycznego. Patronat honorowy nad konkursem sprawowali prezes IPN dr Karol Nawrocki, wojewoda małopolski Łukasz Kmita i marszałek Województwa Małopolskiego Witold Kozłowski.

► KRAKÓW

Propagandowa taktyka władzy, polegająca na podkreślaniu w oficjalnym przekazie, iż stan wojenny został wprowadzony w trosce o dobro Polski i jej obywateli oraz przedstawianiu komunistycznego reżimu jako odpowiedzialnych i statecznych sterników państwa w przeciwieństwie do awanturniczej, jakoby, „Solidarności” – to jeden z elementów referatu dr. hab. Filipa Musiała, otwierającego panele dyskusyjne pt. „Stan wojenny w Małopolsce z perspektywy czterdziestu lat”. Dyrektor krakowskiego IPN  dodał ponadto, że kanałami nieoficjalnymi ekipa Jaruzelskiego starała się rozpowszechniać informacje o sowieckim zagrożeniu i propagować koncepcję stanu wojennego jako mniejszego zła. Jak wynika z badań opinii publicznej, mimo upływu 40 lat i szczegółowych badań nad historią PRL, komunistyczna narracja wciąż ma bardzo wielu zwolenników.

10 grudnia 2021 r. w Centrum Edukacyjnym „Przystanek Historia” IPN w Krakowie spotkali się historycy i świadkowie wydarzeń sprzed 40 lat. W dyskusji podzielonej na trzy bloki tematyczne – intelektualiści, robotnicy i młodzież – wzięli udział udział: prof. Jan Środoń, dr Tadeusz Syryjczyk, Zbigniew Fijak, dr hab. Krzysztof Gurba, dr Marek Lasota, Grażyna Kukulska, Krzysztof Kuranda, Edward Kuliga, Andrzej Szkaradek i Jan Żurek.

W przerwie między blokami dyskusyjnymi, na Plantach w pobliżu ul. Reformackiej otworzyliśmy wystawę „Stan wojenny 1981-1983”. Złożona z 14 plansz ekspozycja, w postaci syntetycznych tekstów, archiwalnych fotografii i wybranych dokumentów, przybliża okoliczności ogłoszenia stanu wojennego, opisuje represje wprowadzone na mocy nadzwyczajnego ustawodawstwa, informuje o ofiarach pacyfikacji i brutalności milicji oraz ZOMO. Nie zabrakło informacji o oporze Polaków i wsparciu płynącym z zagranicy.

11 grudnia 2021 (sobota)

► SKAWINA

Na Rynku w Skawinie można oglądać wystawę IPN „Stan wojenny 1981-1983”. 11 grudnia 2021 r. w uroczystości otwarcia ekspoyzji wzięli udział m.in. dr hab. Filip Musiał, dyrektor Oddziału IPN w Krakowie, zastępca burmistrz Skawiny Witold Grabiec i Ryszard Majdzik, działacz związkowy i były opozycjonista.

► BOCHNIA

Bochnianie mogli dziś zobaczyć widowiskową rekonstrukcję historyczną, zatytułowaną „ZOMO znów na ulicach Bochni”, przygotowaną przez Stowarzyszenie Bochniaków i Miłośników Ziemi Bocheńskiej przy wsparciu Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, krakowskiego IPN, Urzędu Miasta Bochnia, Powiatu Bocheńskiego i firmy Stalprodukt SA. Wcześniej dyrektor oddziału IPN w Krakowie dr hab. Filip Musiał otworzył na bocheńskim Rynku wystawę „Stan wojenny 1981-1983”.

► NOWY SĄCZ

18.00 – „Wolni mimo zniewolenia”, koncert zespołu wokalno-instrumentalnego Filharmonii Krakowskiej. Współorganizatorem wydarzenia był Oddział IPN w Krakowie. Małopolskie Centrum Kultury, ul. Długosza 3.

12 grudnia 2021 (niedziela)

► GORLICE

12 grudnia 2021 r. w Gorlicach odbyły się uroczystości upamiętniające 40. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego. Przed urzędem miasta na Rynku, w obecności przedstawicieli władz miejskich i powiatowych oraz Regionu Małopolskiego NSZZ „Solidarność”, otwarto wystawę IPN „Stan wojenny 1981-1983”. Po uroczystej mszy świętej w intencji ojczyzny, sprawowanej w bazylice Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, złożono kwiaty pod pomnikiem Jana Pawła II na placu kościelnym. Oddział IPN w Krakowie reprezentowali dr Anna Czocher i dr Paweł Mazur. Odczytany został list prezesa IPN dr. Karola Nawrockiego.

► NOWY TARG

► TARNÓW

W przeddzień 40. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego w kościele bł. Karoliny Kózkówny w Tarnowie odprawiona została uroczysta msza święta. Po nabożeństwie zebrani w asyście pocztów sztandarowych złożyli kwiaty i zapalili znicze pod pomnikiem Jana Pawła II na placu kościelnym. Oddział IPN w Krakowie reprezentowała zastępca dyrektora Cecylia Radoń.

► OLKUSZ

Mieszkańcy Olkusza mogą oglądać eksponowaną na Rynku wystawę IPN „Stan wojenny 1981-1983”. 12 grudnia 2021 r. odbyła się msza św. w Bazylice św. Andrzeja Apostoła, przed którą Katarzyna Łysak z krakowskiego Oddziału IPN odczytała list prezesa IPN dr. Karola Nawrockiego. Po zakończeniu Eucharystii złożono kwiaty pod krzyżami upamiętniającymi ofiary stanu wojennego oraz ks. Jerzego Popiełuszkę na placu kościelnym. W uroczystości otwarcia oraz poprzedzających je obchodach wzięli udział m.in. Łukasz Kmita, wojewoda małopolski, Jacek Osuch, sekretarz stanu w Ministerstwie Sportu i Turystyki oraz działacze „Solidarności”.

► ZAKOPANE

Na zakopiańskich Krupówkach w okolicach oczka wodnego otwarta została wystawa IPN „Stan wojenny 1981-1983”. W kinie „Sokół” wyświetlono film dokumentalny o zmarłym w kwietniu 2021 r. Jerzym Zacharko, wicestaroście tatrzańskim, działaczu „Solidarności” i społeczniku, a na koniec dnia publiczność wysłuchała koncertu „Wolni mimo zniewolenia” w wykonaniu zespołu wokalno-instrumentalnego Filharmonii Krakowskiej. Podczas uroczystości IPN reprezentował dr Dawid Golik, który dokonał otwarcia ekspozycji, a następnie przed koncertem odczytał list prezesa IPN, dr. Karola Nawrockiego.

13 grudnia 2021 (poniedziałek)

► KRAKÓW

Na Małym Rynku do wieczora działać będzie punkt edukacyjny krakowskiego IPN. Mamy dla Państwa mnóstwo darmowych wydawnictw. O godz. 10 wojewoda małopolski Łukasz Kmita, dyrektor Oddziału IPN w Krakowie dr hab. Filip Musiał i zastępca przewodniczącego małopolskiej „Solidarności” Tomasz Zaborowski otworzyli wystawę „Stan wojenny w SB-ckim albumie”. Rozpoczęła się także gra miejska dla młodzieży „Orła WRON-a nie pokona”. Przechodniów i turystów zainteresowały szczególnie zabytkowe milicyjne pojazdy i rekonstruktorzy udający milicjantów.

W ramach akcji Zapal Światło Wolności rozdaliśmy na Małym Rynku elektryczne lampki ze stosownym napisem, które na znak pamięci o ofiarach stanu wojennego można było zapalić w oknie o 19.30.

Główne krakowskie uroczystości upamiętniające 40. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego zorganizowała małopolska „Solidarność”. Uczestniczył w nich dyrektor oddziału IPN dr hab. Filip Musiał. Mszy świętej w katedrze na Wawelu przewodniczył ks. Stanisław Dutka z diecezji tarnowskiej. Po nabożeństwie zebrani złożyli kwiaty i zapalili znicze pod Krzyżem Katyńskim na pl. o. Studzińskiego. Dr Musiał odczytał list wystosowany przez prezesa IPN dr. Karola Nawrockiego. Po zmroku na murze Wawelu wyświetlane były grafiki i animacje, opowiadające o historii sprzed 40 lat, m.in. najnowszy film animowany IPN „Światło wolności”.

► BOCHNIA

13 grudnia 2021 r. w Bochni w uroczystościach upamiętniających 40. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego udział wzięli m.in. przedstawiciele władz miejskich i powiatowych oraz Regionu Małopolskiego NSZZ „Solidarność”. IPN reprezentowali naczelnik Oddziałowego Biura Badań Historycznych dr hab. Cecylia Kuta i Dariusz Gorajczyk. Po uroczystej mszy świętej w intencji ojczyzny sprawowanej w bazylice św. Mikołaja dr Kuta odczytała list prezesa IPN dr. Karola Nawrockiego. Następnie złożono kwiaty pod tablicą bł. ks. Jerzego Popiełuszki na placu kościelnym.

► WADOWICE

Msza święta w intencji ofiar stanu wojennego i zmarłych członków NSZZ „Solidarność” rozpoczęła uroczystości 13 grudnia 2021 r. w Wadowicach. Po nabożeństwie w bazylice Ofiarowania NMP złożono kwiaty pod pomnikiem „Solidarności”. Ponadto otwarta została wystawa IPN „Stan wojenny 1981-1983”. W uroczystościach wziął udział naczelnik krakowskiego archiwum Instytutu Rafał Dyrcz, który odczytał list wystosowany przez prezesa IPN dr. Karola Nawrockiego.

► OŚWIĘCIM

13 grudnia 2021 r. wieczorem w kościele Wniebowzięcia NMP w Oświęcimiu odprawiona została msza święta w intencji ofiar stanu wojennego. Delegacje złożyły kwiaty pod tablicą upamiętniającą papieża Jana Pawła II oraz 20. rocznicę powstania „Solidarności”. W uroczystości krakowski IPN reprezentował dr Maciej Korkuć, naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa.

► NOWY SĄCZ

13 grudnia 2021 r. w Nowym Sączu zorganizowano Dzień Pamięci Ofiar Stanu Wojennego. Na Rynku pod Ratuszem otwarta została wystawa IPN „Stan wojenny 1981-1983”, której towarzyszyła historyczna inscenizacja. Wieczorem w Sanktuarium św. Rity Kościele MB Niepokalanej odprawiona została msza święta, po której złożono kwiaty i zapalono znicze pod pomnikiem „Solidarności”. Oddział IPN w Krakowie reprezentował dr Dawid Golik.

► TARNÓW

18.00 – „Wolni mimo zniewolenia”, koncert zespołu wokalno-instrumentalnego Filharmonii Krakowskiej. Współorganizatorem wydarzenia był Oddział IPN w Krakowie. Sala widowiskowa Centrum Sztuki Mościce, ul. Traugutta 1.

► ZAKOPANE

18.00 – msza święta w kościele bernardynów na Bystrem

19.30 – złożenie kwiatów pod krzyżem na placu kościelnym

14 grudnia 2021 (wtorek)

► KRAKÓW

18.00 – „Wolni mimo zniewolenia”, koncert zespołu wokalno-instrumentalnego Filharmonii Krakowskiej, upamiętniający ofiary stanu wojennego oraz opór Polaków wobec represji komunistycznej dyktatury. Współorganizatorem wydarzenia był Oddział IPN w Krakowie. Słowo wstępne przed koncertem wygłosił dr hab. Filip Musiał, dyrektor Oddziału IPN w Krakowie. Filharmonia Krakowska, ul. Zwierzyniecka 1.

16 grudnia 2021 (czwartek)

► KRAKÓW – NOWA HUTA

18.00 – uroczystość odsłonięcia pomnika Matki Bożej Królowej Pokoju i tablic poświęconych Księżom Niezłomnym – ofiarom komunizmu. Ceremonia odbyła się w 40. rocznicę pacyfikacji robotników strajkujących w nowohuckim kombinacie 16 grudnia 1981 r. Mszy świętej w Kościele Matki Bożej Królowej Polski – „Arce Pana” (ul. Obrońców Krzyża 1) przewodniczył metropolita krakowski abp. Marek Jędraszewski.

Po nabożeństwie nastąpiło odsłonięcie i poświęcenie figury Matki Bożej Królowej Pokoju oraz ufundowanych przez IPN tablic:

• z portretem bł. ks. Jerzego Popiełuszki i nazwiskami księży zamordowanych w okresie komunizmu
• z portretem prymasa Stefana Wyszyńskiego i inskrypcją ku czci wszystkich księży prześladowanych w latach komunistycznego zniewolenia

17 grudnia 2021 (piątek)

► WADOWICE

18.00 – „Wolni mimo zniewolenia”, koncert zespołu wokalno-instrumentalnego Filharmonii Krakowskiej. Współorganizatorem wydarzenia był Oddział IPN w Krakowie. Sala teatralna Wadowickiego Centrum Kultury, ul. Teatralna 1.

Partner główny