E-Księgarnia
Od Hitlera do Stalina, red. Filip Musiał i Jarosław Szarek, Kraków 2007, 208 s.
Tom 6 serii „Z archiwów bezpieki – nieznane karty PRL”, wydawanej wspólnie przez IPN i Ośrodek Myśli Politycznej.
Prowadzona w Polsce dyskusja historyczna nie potrafi wyzwolić się ze szkodliwych stereotypów, zgodnie z którymi totalitaryzm brunatny (III Rzeszy) powinien być w pełni potępiony, natomiast totalitaryzm czerwony (sowiecki) należy traktować z większą wyrozumiałością i zrozumieniem dla idei komunistycznej.
Niniejszy zbiór artykułów ukazuje wybrane epizody walki o niepodległą Polskę na przełomie dwóch totalitaryzmów. Część publikacji prezentuje losy Polaków w czasie okupacji hitlerowskiej, inne – działania komunistów wobec tych, którzy liczyli, że po wojennej niewoli uda się odbudować suwerenne państwo Polskie.
Dla działaczy podziemia i żołnierzy walczących o Polskę Niepodległą na terenach zajmowanych przez Armię Czerwoną niewiele się zmieniło. Gdy żołnierze Armii Krajowej ginęli w powstaniu warszawskim, ich towarzysze broni na wschodnim brzegu byli mordowani przez sowieckich sołdatów.
Narzucona opinii publicznej przez wpływowe środowiska lewicowo-liberalne po 1989 roku wijza historii nakazywała przez kilkanaście lat po upadku komunistycznego reżimu w najlepszym wypadku milczeć, gdy nadchodziły kolejne rocznice wkroczenia Armii Czerwonej w granice Rzeczpospolitej. Najczęściej jednak – wzorem z lat PRL-u – organizowano uroczystości „wyzwolenia” Polski przez krasnoarmiejców. Tymczasem nie sposób nazwać wyzwoleniem sytuacji, w której połowa kraju wcielana jest w granice obcego mocarstwa. W logice wyzwalania nie mieści się również mordowanie i więzienie reprezentantów legalnych władz i wojska wyzwalanego kraju. Zasługi Armii Czerwonej w zwycięstwie nad III Rzeszą nie budzą wątpliwości, ale nie można zapomnieć, iż Moskwa stała się pierwszym sojusznikiem Hitlera, a po przystąpieniu do koalicji antyhitlerowskiej podbiła połowę Europy, narzucając jej na prawie pół wieku zbrodnicze, komunistyczne rządy.
Pierwsze artykuły przybliżają sytuację z czasów okupacji, akcje bojowe i wywiadowcze realizowane przez Armię Krajową (Nowe Orlęta z Grodna, Zamach na urodziny, Strzały na Lubicz, Śladami broni „V” ), a także polityczne przedsięwzięcia Polskich Władz na Uchodźstwie (Operacja „Salamander”). Pokazują także, często niedocenianie, zasługi Polaków w oporze wobec hitlerowskiej machiny śmierci (Kto ratuje jedno życie…). Kolejne teksty prezentują losy działaczy niepodległościowych w czasach komunistycznej dyktatury, zainstalowanej w Polsce przy osłonie sowieckich sołdatów (Atak klonów, Ja se go zastrzelę, Rozkaz: Wytruć ludzi „Ognia”, Bijemy i będziemy bili, Proces krakowski, Gorzej niż Hiob, Historia ubeckiego niedopatrzenia, Bunt katorżnika K-677, List gończy za Salomonem M.). Starano się także zasygnalizować złożoność powojennej sytuacji wynikającej z realizacji przez Stalina na terenie Polski „ludowej” taktyki – „okupacji przez przedstawiciela”. Przedstawicielem tym była Polska Partia Robotnicza, a później Polska Zjednoczona Partia Robotnicza. Zmiana sytuacji, zwycięstwo nad brunatnym totalitaryzmem i objęcie władzy przez serwilistycznych wobec Kremla komunistów – ale jednak Polaków – komplikowało sytuację osób walczących o niepodległość (Jak prawdziwi socjaliści walczyli z PPR). Tom zamyka artykuł Ryszarda Terleckiego o abp. Eugeniuszu Baziaku, wielkim wygnańcu – którego „wyzwalający” Polskę Związek Sowiecki wygnał z metropolii lwowskiej, a rodzimi komuniści, realizujący nakazy Kremla, na kilka lat usunęli z metropolii krakowskiej.
W serii „Z archiwów bezpieki – nieznane karty PRL” opublikowano już:
1. Polska konfidencka, red. Filip Musiał, Jarosław Szarek, Kraków 2006
2. Pod znakiem sierpa i młota, red. Filip Musiał, Jarosław Szarek, Kraków 2006
3. Precz z komuną, red. Filip Musiał, Jarosław Szarek, Kraków 2006
4. Agentura w akcji, red. Filip Musiał, Jarosław Szarek, Kraków 2007
5. Operacja: zniszczyć Kościół, red. Filip Musiał, Jarosław Szarek, Kraków 2007
Dystrybucja:
Księgarnia internetowa ksiegarniaipn.pl
Ośrodek Myśli Politycznej
omp@omp.org.pl
tel./faks 012 632-33-62, 632-33-82