Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Uroczystości w Krakowie

Uroczystości w parku Jordana zgromadziły setki krakowian. Obecni byli kombatanci, przedstawiciele władz państwowych i samorządowych, parlamentarzyści, duchowni, wojsko i inne służby mundurowe, przedstawiciele organizacji i środowisk patriotycznych. Licznie i ze sztandarami stawiła się młodzież krakowskich szkół. Instytut Pamięci Narodowej reprezentowało liczne grono pracowników, z dyrektorem oddziału dr. hab. Filipem Musiałem oraz dyrektorem Biura Edukacji Narodowej dr. Adamem Pleskaczyńskim.

Po wprowadzeniu kompanii honorowej oraz złożeniu meldunku dowódcy, orkiestra wojskowa odegrała hymn narodowy. Uczestnicy wysłuchali Apelu Poległych, po którym nastąpiła salwa honorowa.

Głos zabrał m.in. dyrektor Oddziału IPN w Krakowie:

– Zwrócę dziś uwagę na postać wyjątkową. Na mjr. cc. Hieronima Dekutowskiego ps. „Zapora”. Jednego z tych, którzy gdy zaczynała się wojna, uzyskali pełnoletność. W 1939 roku „Zapora" miał raptem 21 lat. Nie został zmobilizowany, ale przedostał się do Francji i tam przeszedł przeszkolenie w tworzącym się Wojsku Polskim. Następnie trafił do Wielkiej Brytanii, gdzie zgłosił się na przeszkolenie spadochroniarskie i ukończył kurs cichociemnych. Zrzucony do kraju, walczył na Lubelszczyźnie, stając się jednym z legendarnych dowódców Armii Krajowej, a później Delegatury Sił Zbrojnych oraz Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość. Gdy patrzymy 1 marca na to, co działo się kilkadziesiąt lat temu w Polsce, musimy pamiętać o tych, którzy mieli w sobie odwagę i determinację, by po sześciu latach zniewolenia niemieckiego i sowieckiego, na południu Polski także słowackiego, kontynuować tę walkę (...). Dzisiaj chcemy pamiętać o tych, którzy nie szczędzili swojego życia w walce o niepodległość, bo jeśli kiedykolwiek o nich zapomnimy, będzie to hańbą dla nas jako wspólnoty narodowej, wspólnoty państwowej i wspólnoty obywatelskiej – powiedział dr Musiał.

Przemówiła również Elżbieta Achinger, I wicewojewoda małopolski oraz Kazimierz Cholewa, prezes Stowarzyszenia Parku im. Jordana. Po modlitwie w intencji Żołnierzy Niezłomnych, którą poprowadził o. Jerzy Pająk, nastąpiło złożenie kwiatów pod pomnikami w Galerii Wielkich Polaków.

Organizatorami obchodów byli Oddział IPN w Krakowie, wojewoda małopolski i Stowarzyszenie Parku im. Jordana.

Dlaczego 1 marca?

Obchodzony od 2011 r. Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych przypada 1 marca, w rocznicę zamordowania przez komunistów ppłk. Łukasza Cieplińskiego „Pługa”, żołnierza ZWZ-AK, prezesa IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”, a także sześciu innych działaczy WiN. Święto państwowe upamiętnia wszystkich żołnierzy i działaczy antykomunistycznego podziemia niepodległościowego.

UB aresztował ppłk. Cieplińskiego 27 listopada 1947 r. w Zabrzu. Został poddany okrutnemu, trwającemu niemal trzy lata śledztwu w więzieniu mokotowskim. 14 października 1950 r. Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie skazał go na pięciokrotną karę śmierci. 1 marca 1951 r., wraz z sześcioma współpracownikami, został rozstrzelany. Ciało pogrzebano w kwaterze „Ł” cmentarza Powązkowskiego w Warszawie. W 2007 r. ppłk. Ciepliński został pośmiertnie odznaczony Orderem Orła Białego, w 2013 r. – pośmiertnie awansowany na stopień pułkownika.