E-Księgarnia
Jeszcze istniało Polskie Państwo Podziemne działające w z upoważnienia władz Rzeczypospolitej Polskiej, od 1939 roku z uchodźstwa kierujących walką narodu o niepodległość. Sowieci zajmując Polskę rozumieli, że aby opanować w pełni ten obszar, muszą zniszczyć dwie struktury państwowe: jawną administrację Rzeszy Niemieckiej i podziemne struktury Rzeczypospolitej Polskiej. Dopiero wykonanie tego zadania pozwoliłoby im na rzeczywistą budowę alternatywnych struktur państwowych – zdominowanych przez komunistów, podporządkowanych w pełni Stalinowi.
Na polskich ziemiach główny ciężar walki z niepodległościowym podziemiem spoczywał wprost na wojskach wewnętrznych NKWD. To one dokonywały masowych aresztowań, pojedynczych i zbiorowych mordów, akcji pacyfikacyjnych, wywózek do łagrów w głębi ZSRS. We wschodnich województwach okupowanej Polski działania te kontynuowano w ten sam sposób przez kolejne lata. Na zachód od Bugu Stalin oczekiwał od polskich komunistów tworzenia własnych oddziałów, w celu odciążenia NKWD w likwidacji Polskiego Państwa Podziemnego oraz innych organizacji niepodległościowych i ich społecznego zaplecza.
Początki tych wojsk to jesień 1944 r., gdy Stalin nakazał komunistom radykalne zaostrzenie represji. Chodziło o to, aby anemiczne struktury PKWN wykorzystały obecność na niewielkim terytorium kilku milionów żołnierzy sowieckich, do szybkiego spacyfikowania potencjalnego oporu Polaków. Zadecydowano o rozbudowie wojsk wewnętrznych na bazie utworzonego jeszcze pod Moskwą z wyselekcjonowanych kadr Polskiego Samodzielnego Batalionu Specjalnego. Te wojska od początku tworzono w ramach szczególnej podległości partii komunistycznej, jako specyficzne „wojsko partyjne”. Od początku trzymano się zasady, że stanowiska dowódców były obsadzane przez sowieckich oficerów NKWD i NKGB, a na zastępców powoływano „sprawdzonych” komunistów. Decyzję o rozbudowie PSBS podjęła również formalnie PPR. Pierwszą brygadę WW zorganizowano już w listopadzie 1944 r. Komitet Centralny PPR uchwalił najpierw nazwę „Wojska Wewnętrzne”.
W obliczu nowej ofensywy sowieckiej Biuro Polityczne KC PPR zadecydowało o pośpiesznej budowie dwóch kolejnych brygad WW. Rozpoczęto ich formowanie. W gruncie rzeczy marcowa uchwała komunistycznego „rządu” nie weszła w życie, spowodowała natomiast, że pojawiła się nowa nazwa – Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego – i skrót: KBW (który potem uznano za obowiązujący).
Komuniści mieli kłopoty kadrowe. Tworzone jednostki przekazywano do dyspozycji UB, ale ich budowa szła opornie. W kwietniu 1945 r. rozpoczęto masowy pobór, z pominięciem selekcji politycznej. Przymusowo wcielono do KBW ponad 19,5 tysiąca ludzi. Jednak żołnierze ze zwykłego poboru nie chcieli walczyć przeciw swoim. Już w pierwszych tygodniach zaczęły się masowe dezercje zarówno pojedynczych żołnierzy jak i całych jednostek. Zbiegowie zasilali rozbudowujące się oddziały leśne. Taka sytuacja spowodowała czystki w KBW – w ciągu miesiąca zwolniono ponad 5 tys. żołnierzy.
Ostatecznie komuniści podjęli decyzję o rozbudowie wojsk wewnętrznych w oparciu o kadry 4. Dywizji Piechoty „ludowego” WP, wycofywanej z frontu po kapitulacji Niemiec. Wzmocniono pion wychowawczo-polityczny. W ślad za wytycznymi KC PPR, „rząd” na nowo powołał do życia KBW 24 maja 1945 r. Dowódcą został dotychczasowy dowódca 4. DP, sowiecki oficer, gen. Bolesław Kieniewicz.
W kolejnych latach KBW, działając pod nadzorem UB i NKWD stało się podstawową siła zbrojną do zwalczania niepodległościowego oporu społecznego, zarówno politycznego jak i zbrojnego.
Tekst Maciej Korkuć