Nawigacja

Przystanek Historia

Jan Borek „Jastrząb” i oddział partyzancki „Śmiałego” [PDF]

Publikacja Oddziału IPN w Krakowie do pobrania

Jan Borek ps. „Jastrząb” (1924-1946), partyzant Armii Polskiej w Kraju, urodził się 16 grudnia 1924 r. w Lubatowej w pow. krośnieńskim. Podczas okupacji niemieckiej przypuszczalnie współpracował z lokalnymi strukturami konspiracyjnymi. W 1944 r. rozpoczął służbę w 18. pułku piechoty 6. Dywizji Piechoty „ludowego” Wojska Polskiego. Początkowo stacjonował w Rzeszowie, następnie Przemyślu, po czym wraz z jednostką znalazł się na froncie. Uczestniczył w walkach z Niemcami, m.in. w zdobywaniu Kołobrzegu. W tym czasie jego ojciec Cyprian, który w 1939 r. walczył w szeregach batalionu ON „Krosno” i znalazł się w niewoli sowieckiej, został żołnierzem II Korpusu Polskiego i brał udział w walkach m.in. pod Monte Cassino.

Po zakończeniu działań wojennych Jan Borek wraz ze swoją jednostką znalazł się w rejonie Krakowa. Zdezerterował 18 sierpnia 1946 r. i dołączył do oddziału partyzanckiego Armii Polskiej w Kraju krypt. „Churagan” (zapisywanego w ten sposób dla odróżnienia od innego oddziału noszącego tę samą nazwę), dowodzonego przez sierż. Jana Ziomkowskiego „Śmiałego” i działającego w górskich okolicach Beskidu Małego. W konspiracji działał pod pseudonimem „Jastrząb” i został awansowany – zapewne ze względu na doświadczenie wojenne – do stopnia kaprala. Uczestniczył w akcjach wymierzonych w żołnierzy WP, funkcjonariuszy MO, członków PPR i współpracowników komunistów. Partyzanci prowadzili także kolportaż ulotek i odezw o treści antykomunistycznej.

Zginął 24 października 1946 r. w wyniku nieszczęśliwego wypadku. Ciężko ranny został przeniesiony do leżących w pobliżu obozowiska zabudowań przysiółka Sadyba (część miejscowości Targanice) na zboczach góry Leskowiec, gdzie wkrótce zmarł. Pochowany przez towarzyszy broni z honorami w leśnej mogile pod szczytem Leskowca. Szczątki Jana Borka odnaleziono podczas prac poszukiwawczych prowadzonych przez IPN w lipcu 2019.

do góry