Nawigacja

Książki – Kraków

WiP kontra PRL. Ruch Wolność i Pokój 1985–1989


Monika Litwińska, WiP kontra PRL.Ruch Wolność i Pokój 1985–1989, Kraków 2015, 602 s.

Ruch „Wolność i Pokój” zajmował wyjątkowe miejsce na mapie opozycji drugiej połowy lat 80. Obok tradycyjnych postulatów opozycyjnych wprowadził do debaty nowe hasła i nowe, niedostrzegane wcześniej problemy, takie jak odmowa służby wojskowej, pacyfizm, ekologia. Jego zasługą było zniesienie w rocie przysięgi wojskowej zapisów o sojuszu z Armią Radziecką oraz wprowadzenie możliwości odmowy pełnienia służby wojskowej ze względu na światopogląd. Był tą częścią młodej opozycji, której udało się nawiązać kontakt i programowe porozumienie z organizacjami pacyfistycznymi Europy Zachodniej. Za swoich patronów, obok Jana Pawła II i ks. Jerzego Popiełuszki, przyjął m.in. Mahatmę Gandhiego, Martina Luthera Kinga czy Otto Schimka. Jego znakiem firmowym stały się spektakularne akcje, takie jak wielkie plakaty na rusztowaniach w największych miastach czy bitwy na kamienie pod sowieckim konsulatem w Krakowie.

W okresie przełomu 1989 roku środowisko WiP podzieliło się. Część działaczy opuściła Ruch, włączając się w nurt wydarzeń prowadzących do obrad Okrągłego Stołu i wyborów czerwcowych. Postaci takie, jak Jan Maria Rokita, Bogdan Klich, Konstanty Miodowicz czy Bartłomiej Sienkiewicz weszły później do czynnej polityki, współtworząc obóz solidarnościowy w III RP. Pozostali uczestnicy przekształcili się w grupę kontestującą porozumienia okrągłostołowe, co spowodowało, iż znaleźli się po drugiej stronie barykady. Przeciwstawiając się polityce Lecha Wałęsy i solidarnościowemu mainstreamowi, WiP współtworzył razem z takimi ugrupowaniami, jak KPN i Solidarność Walcząca nowy ruch oporu, skierowany nie tylko przeciwko coraz słabszej komunistycznej dyktaturze, ale też tzw. konstruktywnej opozycji.

Książka Moniki Litwińskiej jest pierwszą pełną monografią Ruchu w skali całego kraju. Przedstawiono w niej genezę WiP na tle europejskiego ruchu pacyfistycznego, program, najważniejsze ośrodki oraz formy i metody działania. Oparta na szerokiej bazie archiwalnej, prasie drugiego obiegu oraz relacjach i wspomnieniach działaczy, wzbogacona licznymi, często nie publikowanymi dotąd zdjęciami, stanowi obowiązkową lekturę dla osób chcących poznać tę najbardziej oryginalną formę antykomunistycznej opozycji z ostatnich lat PRL.

Książkę można zamówić za pośrednictwem Wydawnictwa WysokiZamek.
www.wysokizamek.com.pl

SPIS TREŚCI

Wstęp

Rozdział I. Geneza
1.1 Europejski ruch pokojowy i jego związki z opozycją wPolsce w pierwszej połowie lat osiemdziesiątych
1.2 Opozycja w Polsce po stanie wojennym
1.3 Sprawa Marka Adamkiewicza

Rozdział II. Narodziny
2.1 Deklaracja założycielska
2.2 Postawy ideowe i metody działania
2.3 Patron Ruchu

Rozdział III. Lata rozwoju
3.1 Główne ośrodki
3.2 WiP w innych miastach
3.3 Specyfika Ruchu

Rozdział IV. Wobec LWP
4.1 Rola LWP w systemie komunistycznym
4.2 Pierwsze głosy sprzeciwu przed stanem wojennym
4.3 Sprawa Macieja Głębockiego
4.3 Kampania antywojskowa WiP
4.4 Zmiany ustawowe i ich realizacja

Rozdział V. Działalność ekologiczna
5.1 Wobec awarii w Czarnobylu
5.2 Kształtowanie świadomości ekologicznej

Rozdział VI. Współpraca międzynarodowa
6.1 Od Konwencji END w Amsterdamie do międzynarodowego seminariumw Warszawie
6.2 Krytyka i wzrost znaczenia WiP
6.3 Międzynarodowa Konferencja Praw Człowieka wMistrzejowicach

Rozdział VII. Nowe wyzwania
7.1 Wokół odradzającego się NZS
7.2 Udział w strajkach 1988 r.
7.3 Bojkot studium wojskowego

Rozdział VIII. Rok ostatni
8.1 Rozłam i powstanie „Czasu Przyszłego”
8.2 Wobec Okrągłego Stołu i wyborów czerwcowych
8.3 U schyłku działalności

Zakończenie

 

Gdzie kupić publikacje:

Kraków

do góry