Niezależne Zrzeszenie Studentów w Krakowie w latach 1980–1990. Wybór dokumentów, tom 1, 1980–1981, oprac. H. Głębocki, M. Kasprzycki, Kraków 2014, 1428 s.
Niezależne Zrzeszenie Studentów było najważniejszym obokNSZZ „Solidarność” ruchem społecznym w PRL, jedyną niezależną organizacjąstudencką w całym imperium sowieckim. Formowało postawy młodej inteligencji iwyrażało jej bunt przeciwko systemowi komunistycznego zniewolenia. Wyrastało z tradycjiprzedsierpniowych Studenckich Komitetów Solidarności i innych opozycyjnychśrodowisk. NZS przyczyniło się do złamania pozycji PZPR i podporządkowanych jejoficjalnych organizacji na uczelniach wyższych. Poprzez radykalizm głoszonychantykomunistycznych i niepodległościowych haseł rozbijało organizacyjny iideologiczny monopol oraz system kontroli nad młodzieżą akademicką, sprzyjającutracie przez państwo komunistyczne realnego wpływu na młode pokolenia Polaków.Różne formy aktywności NZS uformowały świadomość ostatnich roczników studentów,a wkrótce i młodej inteligencji tak w PRL, jak i w wolnej już Polsce. NZS byłszkołą politycznej i społecznej aktywności, z którego wyszła znacząca cześćelit politycznych i społecznych III Rzeczypospolitej.
Książka jest obszernym wyborem dokumentów poprzedzonychzarysem historycznym, przedstawia na przykładzie jednego z największych ośrodkówakademickich, Krakowa, okres jawnej działalności „pierwszego” NZS, między sierpniem1980 agrudniem 1981 r. Starano się tu uchwycić fenomen tego ruchu „w działaniu”.Służy temu konfrontacja materiałów źródłowych o różnym pochodzeniu. Przedstawiająone zarówno punkt widzenia samych uczestników NZS i współpracujących z nimi działaczyopozycji, jak i środowiska akademickiego, władz uczelni wyższych oraz struktur PZPR iaparatu represji.
SPIS TREŚCI
Budowa niezależnego ruchu studenckiego: od Sierpnia 1980 doGrudnia 1981 (zarys wydarzeń) – Henryk Głębocki
Nota wydawnicza – Henryk Głębocki, Marcin Kasprzycki
Dokumenty (1-577) – oprac. Henryk Głębocki, MarcinKasprzycki
Wykaz ważniejszych stosowanych skrótów
Bibliografia
Indeks nazwisk i pseudonimów
Indeks spraw operacyjnych, kwestionariuszy ewidencyjnych,lokali kontaktowych i mieszkań konspiracyjnych