Instytut Pamięci Narodowej Komunistyczny aparat represji wobec jezuitów Prowincji Polski Południowej - Książki – Kraków -

Komunistyczny aparat represji wobec jezuitów Prowincji Polski Południowej, red. Andrzej Paweł Bieś SJ i Filip Musiał, Oddział IPN w Krakowie, Wydawnictwo WAM, Kraków 2014, 379 s.

Oddawany w ręce Czytelników tom jest pokłosiem sesji naukowej „Komunistyczny aparat represji wobec jezuitów Prowincji Polski Południowej", która odbyła się 14 czerwca 2012 r. Jej organizatorami były dwie instytucje: Instytut Politologii Akademii Ignatianum w Krakowie oraz Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie, a wsparcia udzielił Prowincjał Prowincji Polski Południowej Towarzystwa Jezusowego o. Wojciech Ziółek SJ.

Jezuici byli jedną z najsilniej represjonowanych wspólnot zakonnych w „ludowej" Polsce. Jednak problematyka działań komunistycznego państwa wobec nich nie została dotąd całościowo opisana – brak jest ujęć monograficznych, niewystarczająca jest także liczba opublikowanych case studies.

[…]

Publikowane artykuły ilustrują zarówno represyjne działania komunistycznego aparatu represji wobec jezuitów, jak i ukazują heroizm niektórych z nich w starciu z totalitarnym reżimem. Podjęto jednak także trudną problematykę współpracy części jezuitów z komunistycznym aparatem represji.

Niektóre z publikowanych tekstów wyczerpują tytułową problematykę, inne, dając odpowiedź na ważne pytania, jednocześnie wskazują obszary wymagające dalszych wnikliwych badań. Niewątpliwie historia Prowincji Małopolskiej, a później Prowincji Polski Południowej TJ, w latach 1944/45–1989 powinna być nadal zgłębiana. Mamy jednak nadzieję, że oddawany w ręce Czytelników tom częściowo wypełnia lukę badawczą i ułatwi monograficzne ujęcie dziejów jezuitów Prowincji Polski Południowej w latach komunizmu.

(ze Wstępu)

SPIS TREŚCI

Wstęp (Andrzej Paweł Bieś SJ, Filip Musiał)

Józef Marecki
Komunistyczne państwo wobec wspólnot zakonnych

Ryszard Terlecki
Jezuici w PRL. Zarys problematyki

Antoni Kura
Wymiar sprawiedliwości wobec jezuitów. Wybrane zagadnienia

Filip Musiał
Krakowska bezpieka wobec jezuitów Prowincji Małopolskiej 1945-1956

Roksana Szczypta-Szczęch
Inwigilowani, sądzeni, skazani – ojcowie Wiktor Macko SJ i Romuald Moskała SJ

Monika Komaniecka
Inwigilacja jezuitów w woj. krakowskim metodami techniki operacyjnej

Marcin Kasprzycki
Nowosądecki aparat represji przeciw jezuitom w latach 1945–1975

Jarosław Szarek
Działania Służby Bezpieczeństwa wobec Wspólnoty Akademickiej Jezuitów w latach 70. XX wieku – zarys zagadnienia

Grażyna Pańko
Jezuickie duszpasterstwa akademickie Wrocławia i Opola w latach 1950–1989 w dokumentach Służby Bezpieczeństwa. Zarys problematyki

o. Andrzej Paweł Bieś SJ
Jezuici zarejestrowani jako osobowe źródła informacji – skala problemu

Wojciech Frazik
Casus tajnego współpracownika pseudonim „Kazek"

Stanisław A. Bogaczewicz
O. Adam Wiktor SJ i administrowana przez niego parafia św. Klemensa Dworzaka we Wrocławiu w świetle dokumentów SB

Słowo O. Prowincjała Wojciecha Ziółka SJ zamykające obrady konferencji „Komunistyczny aparat represji wobec jezuitów Prowincji Polski Południowej"