E-Księgarnia
Relacje wojenne ziemian – perspektywa dwóch pokoleń, wybór i opracowanie Marcin Chorązki, Oddział IPN w Krakowie i Wydawnictwo Wysoki Zamek, Kraków 2013, 358 s.
Dr Marcin Chorązki zestawił w swojej książce spisane przed kilkudziesięciu laty wspomnienia ziemian zaangażowanych w działalność konspiracyjnej organizacji „Uprawa"/„Tarcza" z zapisem wywiadów, jakie przeprowadził z młodszym pokoleniem ziemiańskich rodzin, z osobami, które w czasie okupacji były w wieku dziecięcym lub młodzieńczym.
Konfrontując pamięć dwóch pokoleń o okupacyjnych losach ziemian, ukazał dwie odmienne, ale wzajemnie przenikające się narracje. Został w ten sposób odtworzony możliwie pełny obraz życia podkrakowskich dworów w czasie II wojny światowej.
Wartością recenzowanej pracy jest różnorodność postaw (od „przetrwać" po „walczyć") i rozmaitej argumentacji używanej przez ziemiaństwo. Kluczowe jest skonfrontowanie pamięci dwóch pokoleń. Te dwie perspektywy osób dojrzałych i młodszych, a niekiedy dorastających dzieci, prowadzą do wykreowania dwóch odmiennych, ale wzajemnie przenikających się narracji. […]
Relacje dotyczące ziemiaństwa zebrane metodą oral history odpowiadają pośrednio na pytania o system wartości tej grupy, granicę między przystosowaniem i oporem, postawy moralne, mentalność ziemiaństwa, religijność, stosunek do pojęcia patriotyzm i przewartościowań pojęcia uczciwości podczas okupacji (z recenzji dr Agnieszki Łuczak).
SPIS TREŚCI
Wykaz skrótów
Wstęp
Relacje pokolenia urodzonego pod zaborami
Relacje pokolenia urodzonego w II Rzeczypospolitej
Wrzesień 1939 r.
Okupanci
Codzienność okupacyjna dworu
Wieś – swojsko, ale obco…
Żydzi i Holocaust
Konspiracja
Koniec wojny – terror nowej władzy
Postscriptum
Spis ilustracji
Indeks miejscowości
Indeks nazwisk