Do finału konkursu „O Naszą Niepodległą! – udział ziemian w walkach o odzyskanie niepodległości”, skierowanego do uczniów szkół podstawowych (głównie klasy VI–VII), gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych z terenu Polski, którzy ze wsparciem opiekunów tworzyli prace pisemne, fotograficzne i multimedialne, zakwalifikowało się 122 pasjonatów historii Polski. Konkurs to wspólna inicjatywa krakowskiego oddziału IPN i Polskiego Towarzystwa Ziemiańskiego Oddział Kraków, przy współudziale pozostałych oddziałów oraz Zarządu Głównego.
Prezes IPN podkreślił, że odzyskanie przez Polskę niepodległości było w znacznej mierze również sukcesem ziemian. – Ta grupa podejmowała wysiłek oświatowy, przechowywała pamięć o polskiej tożsamości, wzmacniała międzypokoleniową więź. Walczyli o polskie granice, nie zabrakło też ziemian na jakże krwawym szlaku zmagań czasu II wojny światowej. Wielu podzieliło los narodu, byli mordowani, a jednocześnie walczyli o niepodległość w strukturach Polskiego Państwa Podziemnego. Dwory były tym miejscem, gdzie żołnierze AK i innych formacji wojskowych znajdowały schronienie – tłumaczył dr Szarek.
Prezes IPN przypomniał, że „gdy Polska po wojnie została zniewolona przez Związek Sowiecki i narzucono nam ideologię komunistyczną, tworząc nowego człowieka, a jednocześnie niszcząc pamięć i ludzi, którzy tę pamięć przechowywali, na ziemiaństwo zapadał wyrok – zostało skazane na los tułaczy, emigrację. – A ci, których nie zmuszono do wyjazdu, zostali pozbawieni dorobku pracy pokoleń, kultury materialnej. Tak się działo przez kilka dziesięcioleci, co skutkowało nieodwracalną wyrwą kulturową – dodał dr Szarek.
„Mam nadzieję, że będziecie wierni wartościom ziemian”
– Jakże cieszy, że jest tylu młodych ludzi, którzy wraz z IPN chcą przywracać pamięć o ziemianach. Mam nadzieję, że będziecie wierni ich wartościom – służbie Polsce, tożsamości narodowej – powiedział prezes IPN do licznie zgromadzonych uczniów i ich opiekunów z całego kraju, którzy 8 czerwca 2018 r. wypełnili salę w warszawskim Centrum Łowicka.
Dr Szarek wyraził nadzieję, że konkurs „O naszą niepodległą!” będzie się rozrastał i za rok, w rocznicę wybuchu II wojny światowej, a za dwa lata – w rocznicę 1920 roku, uczniowie będą przypominać o tym, jak wielu ziemian walczyło w wojsku, broniło Polski przed najazdem bolszewików.
Prezes Polskiego Towarzystwa Ziemiańskiego Marcin Schirmer dziękował młodzieży i nauczycielom za udział w konkursie, a IPN za „znakomitą współpracę”. – Zgadzam się z prezesem IPN, że wkład w odzyskanie niepodległości jest nie do przecenienia – powiedział Schirmer.
Podziękowania dla IPN złożyła również w formie listu minister edukacji narodowej Anna Zalewska, pod której honorowym patronatem odbył się konkurs. „Przedsięwzięcie to w znakomity sposób wpisuje się w obchody Roku dla Niepodległej. Stulecie polskiej niepodległości to wyjątkowa okazja do kształtowania tożsamości narodowej i budowania poczucia dumy z bycia Polakiem. Uroczyste świętowanie tej szczególnej rocznicy jest także pretekstem do pogłębiania wiedzy na temat historii naszego kraju, szczególnie związanej z procesem odzyskiwania niepodległości i budowania nowej państwowości. W tym kontekście niezwykle ważne jest przypomnienie roli, jaką ziemianie odegrali w walkach o niepodległość i terytorium II Rzeczypospolitej w latach 1914–1922” – czytamy w liście minister.
Anna Zalewska podkreśliła również, że „dokumentacja oraz opracowania naukowe Instytutu Pamięci Narodowej pełnią istotną rolę w procesie dydaktyczno-wychowawczym. Nauczyciele i wychowawcy, w szczególności nauczyciele historii z powodzeniem korzystają z wyników prac badawczych przygotowanych przez IPN. Inicjatywy edukacyjne Instytutu rozbudzają ciekawość historyczną młodych ludzi i zachęcają do samodzielnego zdobywania wiedzy”.
Celem konkursu „O Naszą Niepodległą!” jest:
– Przywrócenie pamięci o roli społecznej, politycznej i kulturalnej ziemiaństwa, jego tradycji w walkach niepodległościowych oraz martyrologii
– Poznawanie i dokumentowanie często trudnej i dramatycznej historii ziemian
– Poznanie i utrwalanie wartości etycznych polskiego ziemiaństwa jako wartości aktualnych i pożądanych dla współczesnego społeczeństwa
– Poznawanie i dokumentowanie roli ziemian jako osób zaangażowanych w walkę o niepodległość państwa polskiego
– Poznawanie i dokumentowanie roli ziemian w kształtowaniu świadomości narodowej społeczeństwa
– Kształtowanie umiejętności poszukiwania i analizowania oraz krytycznego podejścia do zgromadzonych informacji zawartych w różnych źródłach
– Rozwijanie pasji badawczej uczniów
– Odkrywanie inspirujących przykładów postaci historycznych wywodzących się z warstwy ziemiańskiej i dokumentowanie znaczenia historycznego mało znanych miejsc związanych z tą warstwą społeczną oraz z procesem kształtowania niepodległego bytu państwa polskiego.
WYNIKI KONKURSU
Kategoria: szkoły podstawowe, prace pisemne:
|
Nazwiska uczniów |
Nazwa Szkoły |
Opiekun |
1. |
Antoni Jaros |
Szkoła Podstawowa nr 159 SS. Urszulanek Unii Rzymskiej w Krakowie |
Ewa Krzemieniecka |
2. |
Dominika Krysińska |
Szkoła Podstawowa nr 173 im. Górników Polskich w Warszawie |
Alicja Napiórkowska |
3. |
Arkadiusz Knapczyk |
Szkoła Podstawowa w Szlembarku |
Marianna Zajączkowska |
Kategoria: szkoły podstawowe, prace multimedialne:
|
Nazwiska uczniów |
Nazwa Szkoły |
Opiekun |
1. |
Bogumiła Chudzio |
Szkoła Podstawowa nr 159 SS. Urszulanek Unii Rzymskiej w Krakowie |
Ewa Krzemieniecka |
2. |
Zuzanna Augustyniak |
Miejski Zespół Szkół w Radziejowie |
Maria Eznarska |
3. |
Michał Duszkiewicz |
Szkoła Podstawowa im. gen. W. Sikorskiego w Tuszowie Narodowym z filią w Grochowem |
Małgorzata Tyniec |
Kategoria: szkoły podstawowe, prace fotograficzne:
|
Nazwiska uczniów |
Nazwa Szkoły |
Opiekun |
1. |
Zofia Brylak |
Szkoła Podstawowa nr 5 im. A. Wodziczki w Swarzędzu |
Zuzanna Gosk |
2. |
Iga Bafia |
Szkoła Podstawowa nr 159 SS. Urszulanek Unii Rzymskiej w Krakowie |
Ewa Krzemieniecka |
3. |
Rafał Chruściel, Marcin Dąbrowski |
Szkoła Podstawowa nr 5 im. Króla Władysława Łokietka w Lublinie |
Agnieszka Belcarz |
Kategoria: szkoły z klasami gimnazjalnymi, prace pisemne:
|
Nazwiska uczniów |
Nazwa Szkoły |
Opiekun |
1. |
Zuzanna Gącik |
Publiczne Gimnazjum Samorządowe im. Noblistów Polskich w Kazimierzy Wielkiej |
Monika Anielska |
2. |
Joanna Gocka |
Szkoła Podstawowa nr 3 w Luboniu (klasa Gimnazjum) |
Agata Matyjasek |
3. |
Eliza Szczepaniak |
Szkoła Podstawowa (Gimnazjum) im. J. Brzechwy w Ratajach Słupskich |
Elżbieta Biskup |
Kategoria: szkoły z klasami gimnazjalnymi, prace multimedialne:
|
Nazwiska uczniów |
Nazwa Szkoły |
Opiekun |
1. |
Daria Duda |
Szkoła Podstawowa w Radziemicach |
Wojciech Duch, Katarzyna Duch |
2. |
Paulina Bechcińska
|
Szkoła Podstawowa im. T. Kościuszki w Ostrowitem Rypińskim |
Aleksandra Budzińska |
3. |
Barbara Dąbrówka |
Publiczna Szkoła Podstawowa nr 1 im. Królowej Jadwigi w Brzesku |
Dorota Kwaśniak |
Kategoria: szkoły z klasami gimnazjalnymi, prace fotograficzne
|
Nazwiska uczniów |
Nazwa Szkoły |
Opiekun |
1. |
Konstancja Nowina-Konopka |
XLII Liceum Ogólnokształcące im. A. Mickiewicza w Krakowie |
Dr Paweł Cząstka |
2. |
Oliwia Joniec |
XLII Liceum Ogólnokształcące im. A. Mickiewicza w Krakowie |
Dr Paweł Cząstka |
Kategoria: szkoły ponadpodstawowe, prace pisemne:
|
Nazwiska uczniów |
Nazwa Szkoły |
Opiekun |
1. |
Mikołaj Stępień |
Katolickie Liceum Ogólnokształcace w Garwolinie |
Robert Kuźbida |
2. |
Zuzanna Janiec |
Liceum Ogólnokształcące im. Powstańców Wielkopolskich w Tarnowie Podgórnym |
Paulina Habryło |
3. |
Kinga Gomułka |
Zespół Szkół nr 3 im. A. Kocjana w Olkuszu |
Agata Brodzińska |
Kategoria: szkoły ponadpodstawowe, prace multimedialne:
|
Nazwiska uczniów |
Nazwa Szkoły |
Opiekun |
1. |
Krystian Galiński Marcin Najewski Kacper Rozmiarek |
Zespół Szkół w Kórniku |
Katarzyna Czachowska |
2. |
Maciej Kozioł |
Zespół Szkół Elektrycznych nr 1 im. Powstańców Śląskich w Krakowie |
Zofia Malinowska |
3. |
David Bakalarczyk |
I Liceum Ogólnokształcące im. S. Konarskiego w Mielcu |
Marzena Gadziała |
Kategoria: szkoły ponadpodstawowe, prace fotograficzne:
|
Nazwiska uczniów |
Nazwa Szkoły |
I juror |
1. |
Konrad Biel Klemens Ogórek |
I Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Dwujęzycznymi im. J. Długosza w Nowym Sączu |
Jacek Tomasik |
2. |
Marta Bednarz, Grzegorz Janowski |
Zespół Szkół Przyrodniczo-Biznesowych w Tarcach - Jarocin |
Andrzej Śrama |